Romeinse tijd
De geschiedenis van Alphen gaat ver terug. Op grond van archeologische vondsten kan geconcludeerd worden dat al tijdens de regering van keizer Claudius, bijna 2000 jaar geleden, het Romeinse leger in Alphen huisveste. Alphen dankt waarschijnlijk haar ontstaan en naam aan het Romeinse castellum ‘Albanianae’, wat ‘nederzetting aan het witte water’ betekent. Alphen aan den Rijn lag aan de noordgrens van het Romeinse rijk. Alphen maakte deel uit van de zogenaamde versterkte legerplaatsen. Tijdens de Romeinse tijd ontwikkelden zich handel en nijverheid, waardoor Alphen aan den Rijn langzaam uitgroeide tot een belangrijk handelscentrum in de regio.
De Heerlijkheid van Alfen
Wanneer je door de straten van Alphen loopt is er bijna niet meer te zien dat Alphen ooit een kasteel heeft gehad. Laat staan dat er te zien is dat er in de middeleeuwen een heuse veldslag heeft plaatsgevonden. In het afgelopen jaar is er een wandel-app ontwikkeld vol beeld en geluid waarmee wandelaars de geschiedenis van Alphen ontdekken. Deze beleefroute wordt ‘De Heerlijkheid van Alfen’ genoemd. Het doel is om de inwoners en buitenstaanders een kijkje terug in de tijd te laten nemen. Het wordt niet zomaar ‘De Heerlijkheid van Alfen’ genoemd.
Een Heerlijkheid was een gebied waarin een heer zijn heerlijke rechten uitoefende. Hij mocht bijvoorbeeld de schout, leden van het gerecht en de pastoor of dominee benoemen, belasting innen, jagen, op de beste plaats in de kerk zitten en in de kerk begraven worden. In de middeleeuwen gaven vorsten Heerlijkheden aan hun adellijke leenmannen in ruil voor militaire steun. ‘…’ En dan de spelling. De oudste vermelding van Alphen vinden we in een geschrift uit de 9e en 10e eeuw, waarin het plaatsje Alfna wordt genoemd. Van spellingregels had toen nog niemand gehoord. Je schreef woorden zoals je ze uitsprak. En Alphen, tja, dat klinkt toch als Alfen (en andersom). In de eeuwen daarna werden daarom beide spellingen gebruikt, Alphen en Alfen. (Alphens.nl, 2020)
Archeon
Archeon is een themapark voor levende geschiedenis. In het park staan 43 gebouwen uit drie perioden: de prehistorie, de Romeinse tijd en de middeleeuwen. Het park leeft door de zogenoemde Archeotolken, de bewoners van het park. Ze laten je zien en beleven hoe het dagelijks leven er in die tijd uit zag. Wanneer je midden in de geschiedenis stapt, zie je ook echt de gebouwen, boerderijen en hutten in hun oorspronkelijke staat. Dit is gerealiseerd op basis van wetenschappelijke studies en opgravingen die door archeologen in Nederland zijn gevonden.
‘Het Archeon is ook een doepark. Bezoekers kunnen varen in een boomstamkano, brood bakken, kalligraferen, kaarsen maken, een Romeinse massage ondergaan, Romeinse sporten bedrijven of fibula's maken. De thematische restaurants zijn gespecialiseerd in Romeinse en middeleeuwse gerechten.’ (Struijs, 2018)
Bibliografie
- Alphens.nl. (2020, mei 16). De Heerlijkheid van Alfen: de onzichtbare geschiedenis van Alphen aan den Rijn. Opgehaald van allesinalphen: https://www.allesinalphen.nl/nieuws/de-heerlijkheid-van-alfen-de-onzichtbare-geschiedenis-van-alphen-aan-den-rijn.html
- Olthof, D., & IJsveld, E. (2020, mei 23). De Heerlijkheid van Alfen: na de Romeinen. Opgehaald van alphens: https://www.alphens.nl/nieuws/de-heerlijkheid-van-alfen-na-de-romeinen.html
- Struijs, A. (2018, juli 30). Alphen aan den rijn. Opgehaald van ensie: https://www.ensie.nl/aad-struijs/alphen-aan-den-rijn