Geschiedenis
Ruim 1200 jaar geleden stonden er in het gebied wat nu Apeldoorn is niet meer dan een paar huizen. In 792 werd Apeldoorn ‘villa ut marca Appoldro’ genoemd in een schenkingsacte, de eerste keer dat de plaats genoemd werd. Apeldoorn is ontstaan aan de rand van de hoge middendeel van de Veluwe. Deze plaats was in de vroege middeleeuwen zeer geschikt voor landbouw. De grond was licht genoeg en er was voldoende water aanwezig. Dit verklaart ook gelijk de naam ‘Apeldoorn’. ‘Apa’ betekende in het vroegmiddeleeuws ‘water’. Het tweede deel is ontstaan uit de vorm ‘treo’, ‘boom’. De oorspronkelijke betekenis van Apeldoorn was ongeveer ‘bij een water staande bomen’.
Zeer belangrijk voor de groei van Apeldoorn was dat de familie van Oranje zich er vestigde. In 1684 kocht Stadhouder Willem III huis Het Loo, omdat het centraal in een groot jachtgebied lag. In vervolg op andere paleizen, en met name die van Versailles, wilde hij echter ook in Apeldoorn een paleis van formaat en de fonteinen moesten ook hoger spuiten dan die van Versailles, wat ook gelukt is. Ook Koningin Wilhelmina heeft nog gewoond op Paleis het Loo. (Floor, sd)
Desondanks kwam de economische groei van Apeldoorn maar traag op gang. Om dit een duwtje in de rug te geven, liet Koning Willem I het Apeldoorns Kanaal graven. In 1829 konden schepen vanuit de IJssel bij Hattem naar Apeldoorn varen. De koning laat daarna ook nog een grintweg aanleggen langs het Kanaal. In 1876 werd Apeldoorn aangesloten op het landelijk spoorwegennet. De werkgelegenheid was door Koning Willem I al gegroeid, maar de trein zorgde voor een toename van de bedrijvigheid. Helaas nam hierdoor het belang van het Apeldoorns Kanaal af, waarop deze in 1972 werd gesloten.
Bezienswaardigheden
Apeldoorn staat bekend als het stedelijk middelpunt van Nederlands grootste aaneengesloten bos- en natuurgebied, de Veluwe. Jaarlijks bezoeken ruim 600 duizend mensen dit prachtige gebied. Naast de Veluwe heeft Apeldoorn ook een aantal bekende parken. De Apenheul is sinds 1971 een geliefd apenpark en de Julianatoren sinds 1910 een gezellig kinderpretpark. Ook het eerder genoemde Paleis het Loo is tegenwoordig een nationaal museum.
Even Apeldoorn bellen
Apeldoorn heeft veel fenomenen om bekend om te staan en toch is er één zin waardoor heel Nederland Apeldoorn kent: De hilarische reclames op de tv die altijd eindigen met de reclameleus: ‘Even Apeldoorn bellen’. Om even het geheugen op te frissen, hebben we de drietal reclames, bekroond met een Gouden Loeki, hieronder beschreven.
Rio (2001)
Twee mannen rijden met de auto naar het vliegveld voor een heerlijke vakantie in Rio. Ze moeten uitwijken voor een auto en knallen door de voorruit van een juwelierszaak. Terwijl op de achtergrond de politiesirenes klinken kijken ze naar de juwelen en hun paspoorten. Even Apeldoorn bellen.
Leeuw (2004)
Een gezin rijdt naar huis na een bezoek aan het safaripark. Ze beginnen gezellig met z’n allen ‘The Lion Sleeps Tonight’ te zingen, zonder te merken dat er een leeuw op het dak van de auto ligt. De auto rijdt de garage in en de garagedeur gaat dicht. Even Apeldoorn bellen.
Acapunctuur (2006)
Er breekt brand uit terwijl een man door een acupuncturist wordt behandeld. De brandweer komt met een vangzeil en de acupuncturist brengt zich in veiligheid. Daarna is het de beurt aan de klant, wiens lichaam vol met naalden zit… Even Apeldoorn bellen.
Bibliografie
- https://www.henrifloor.nl/teksten/apeldoorn.htm#top
- https://www.julianatoren.nl/info/geschiedenis/
- https://apenheul.nl/over-ons/historie
- https://www.youtube.com/watch?v=ueoAXE38KKE
- https://www.youtube.com/watch?v=D5iu8u0aVWs
- https://www.youtube.com/watch?v=VREQLFFw_Po&t=4s