Postcode uitgelicht: 7557CA

2020-07-16 - 3 minuten

‘Waar ik vandaan kom? Ik kom uit Hengelo.’ Nadat de gesprekspartner eerst het woord ‘Hengelo’ uitspreekt alsof er vijf o’s in zitten, moet de Hengeloër er vaak bij vertellen uit wélke Hengelo hij komt. Er is namelijk een Hengelo in Overijssel en een Hengelo in Gelderland. De postcode waar deze post over zal gaan, is de enige echte Twentse Hengelo.

1

Geschiedenis

Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat er op de plaats waar de gemeente zich nu bevindt al een paar duizend jaar bewoning is geweest. Echter is de gemeente Hengelo pas ontstaan in 1811, hoewel het dorp al in 1802 een eigen dorpsbestuur kreeg. Het dorp bestond op dat moment uit niet meer dan een honderdtal boerderijen en kleine landarbeidershuisjes.

Zoals eerder verteld, bestaat er een Hengelo in Overijssel en één in Gelderland. Dit komt waarschijnlijk door de oorsprong van de naam. Hengelo komt mogelijk van de twee woorden ‘eng’ en ‘loo’.

‘Eng’, van het oud-Engelse ing’ betekent in het Oud-Noors ‘weide’ en in het Angelsaksisch en in Noord Duitsland ‘akkerland’. ‘Loo’ staat voor ‘bos’, of ‘laagliggend bos’. Helemaal in het begin zal er vermoedelijk akker- of weideland hebben gelegen, omringd door bosland. Eng en Loo…Engeloo…Hengelo. (Van Stapele, 2019)

Een weideland omringd door bosland, komt natuurlijk wel vaker voor in Nederland. Vandaar dat de plaatsnaam ‘Hengelo’ vaker is gebruikt.


Industriële revolutie

Hengelo wordt gezien als een industriestad. Doordat de stad in het verleden veel werkgelegenheid bood aan metaalindustrie wordt Hengelo ook wel ‘metaalstad’ genoemd. Tijdens de industriële revolutie begon Hengelo te groeien. Naast de honderdtal boerderijen en een aantal huisjes, maakte Hengelo plaats voor de textielindustrie. Al snel begon deze zich te verplaatsen naar Enschede en begonnen de Hengeloërs zich te focussen op de technische industrie. De familie Stork speelde hierbij een grote rol. Kees de Vrã (2007) beschrijft in Trouw hoe deze familie een ‘ongewone gewone familie’ was.

De Storken brachten niet alleen banen in Hengelo en omgeving, zij ontpopten zich ook als sociale werkgevers. Huizen, scholen en gezondheidszorg voor hun werknemers beschouwden zij als een opdracht. Gezond werkvolk is goed voor het bedrijf. ‘…’ Het Hengelose tuindorp het Lansink, gesticht als „een kolonie voor arbeiders en beambten, met veel licht en lucht en betaalbare huren’’, wordt beschouwd als het mooiste tuindorp van Nederland en is sinds 2003 een beschermd stadsgezicht. (De VrÃ, 2007)

De familie Stork wordt gezien als de aartsvaders van de Nederlandse industrie. Ze hebben het Twentse dorp veel voorspoed gebracht.


Wederopbouwgemeente

In de Tweede Wereldoorlog werd het centrum van de stad op 6 en 7 oktober 1944 zo goed als geheel vernietigd. Vanwege de strategische industrie werd Hengelo geregeld gebombardeerd. De Hengeloërs moesten de stad weer her opbouwen. Sommige gebouwen waren intact gebleven, maar werden alsnog niet gespaard. De stad koos voor een totale vernieuwing.

Bibliografie

  1. De VrÃ, K. (2007, juni 27). Een ongewone gewone familie. Trouw.
  2. Van Stapele, R. (2019, april 13). Mysterie: hoe kan het dat er twee Hengelo's zijn? Opgehaald van indebuurt: https://indebuurt.nl/hengelo/genieten-van/mysterie-waarom-zijn-er-twee-hengelos~74516/